Zespół Szkolno-Przedszkolny w Skrbeńsku

Podgląd wersji strony

Konstanty Ildefons Gałczyński

Pochodził z rodziny drobnomieszczańskiej. Po wybuchu I wojny światowej został wraz z rodzicami ewakuowany z Warszawy i w latach 1914-1918 mieszkał w Moskwie, gdzie uczęszczał do polskiej szkoły. Po powrocie do Warszawy studiował filologię angielską oraz klasyczną.

Jego debiut literacki w prasie nastąpił w 1923. Związany był z grupą poetycką Kwadryga oraz pismami satyrycznymi i politycznymi stolicy, należał do bohemy artystycznej. W 1930 poślubił Natalię Awałow (ślub odbył się w soborze metropolitalnym Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny w Warszawie). W latach 1931-1933 przebywał w Berlinie na stanowisku attaché kulturalnego. W latach 1934-1936 Gałczyńscy mieszkali w Wilnie[1], na Zarzeczu (w domu przy ulicy Młynowej 2, obecnie Malunu 2) i tam w 1936 urodziła się ich córka Kira. W szeregu swoich utworów Gałczyński nawiązuje do atmosfery Wilna i śladów, jakie pozostawił w nim Adam Mickiewicz. W 1936 Gałczyńscy wrócili do Warszawy.

Wraz z początkiem II wojny światowej, powołany do wojska, brał udział w kampanii wrześniowej. Trafił do niewoli radzieckiej, z której został przekazany do niewoli niemieckiej. Okres okupacji spędził w stalagu XI-A w Altengrabow. Podczas okupacji jego wiersze ukazały się w drukowanych konspiracyjnie antologiach poezji „Werble wolności” i „Słowo prawdziwe”. Po wojnie w latach 1945-1946 przebywał w Brukseli i Paryżu, w 1946 urodził się jego syn, także Konstanty Ildefons. Do Polski powrócił w 1946 i zamieszkał w Krakowie. W 1948 mieszkał w Szczecinie, gdzie założył Klub 13 Muz, następnie osiadł na stałe w Warszawie. Współpracował m.in. z tygodnikami „Bluszcz”, „Prosto z Mostu” i „Przekrój”, a także z „Tygodnikiem Powszechnym” oraz krakowskim kabaretem Siedem kotów.

 

Wiele z jego powojennych utworów - w tym Poemat dla zdrajcy (atak na Czesława Miłosza), "Podróż Chryzostoma Bulwiecia do Ciemnogrodu" czy panegiryk "Umarł Stalin" (1953)[2] - napisanych zostało w konwencji socrealistycznej. W roku 1950 sam stał się obiektem walki ideologicznej - jego twórczość została potępiona na Zjeździe Literatów Polskich przez Adama Ważyka jako drobnomieszczańska.

W ostatnich latach życia stworzył kilka większych form poetyckich:

• Wielkanoc Jana Sebastiana Bacha (1950)
• Niobe (1951)
• Wit Stwosz (1952)
• Kronika Olsztyńska (1952)
• Wydał m.in. tomiki wierszy Zaczarowana dorożka (1948), Ślubne obrączki (1949), Pieśni (1953).
• Autor tłumaczenia (a właściwie parafrazy) Snu nocy letniej Williama Szekspira (1952) oraz Ody do Radości Friedricha Schillera.

Zmarł na skutek trzeciego zawału serca.

Gałczyński w piosenkach

Poezja K.I. Gałczyńskiego jest inspiracją dla wielu twórców muzyki popularnej. Niektóre jego wiersze doczekały się kilku interpretacji. Teksty K.I. Gałczyńskiego wykorzystywane były także w kabaretach, takich jak: Kabaret Olgi Lipińskiej, Kabaret Potem czy też Barszcz z krokietem. W czasach PRL wykorzystano jego wiersz Ukochany kraj jako pieśń socjalistyczną. Natomiast w 2001 roku powstał musical Ukochany kraj w reżyserii Janusza Józefowicza w teatrze muzycznym Studio Buffo.

Do najbardziej znanych piosenek z tekstami Gałczyńskiego należą:

• Ballada o dwóch siostrach, muz. Stanisław Staszewski, śpiewa Kazik Staszewski z zespołem Kult
• Ballada o dwóch siostrach, muz. Adam Sławiński, śpiewa Stan Borys
• Ballada o trąbiącym poecie, muz. WhiteHouse Magiera i L&A, śpiewa Tomasz Andersen (Roszja)
• Ballada o Wielkanocnej szynce, muz. Krzysztof Knittel, śpiewa Jan Kobuszewski
• Barbara Ubryk, muz. Krzysztof Knittel, śpiewa Jan Kobuszewski
• Cóżem winien, muz. Adam Tkaczyk, śpiewa Adam Tkaczyk z zespołem Wyspy Dobrej Nadziei
• Dzięcioł i dziewczyna, śpiewa Maryla Rodowicz
• Dzikie wino, muz. Wojciech Trzciński, śpiewa Magda Umer
• Dziś znowu leżałem, muz. Jerzy Derfel, śpiewa Jan Kobuszewski
• Gdybyś mnie kiedyś, muz. Tomasz Łuc, śpiewa Katarzyna Groniec
• Hola, wpuść nas (II i III cz. wiersza "Siódme niebo") , muz. Grzegorz Turnau, śpiewa Grzegorz Turnau (albumy Naprawdę nie dzieje się nic i Kruchy świat, kruche szkło)
• Kochanie moje, kochanie (List jeńca), muz. A. Panas, śpiewa Michał Bajor
• Kokaina, muz. Jerzy Derfel, śpiewa Piotr Fronczewski
• Liryka, liryka, muz. Grzegorz Turnau, śpiewa Grzegorz Turnau (albumy Nawet i Kruchy świat, kruche szkło)
• Matka Ziemia, muz Stanisław Syrewicz, śpiewa Piotr Fronczewski
• Modlitwa do Anioła Stróża, muz. Adam Tkaczyk, śpiewa Adam Tkaczyk z zespołem Wyspy Dobrej Nadziei
• Modlitwa do Anioła Stróża, muz. Robert Kasprzycki, śpiewa Robert Kasprzycki, Janusz Radek
• Na sto dwa, muz. Jerzy Derfel, śpiewa Jan Kobuszewski
• Noc, muz. Kwartet ProForma, śpiewa Przemysław Lembicz z zespołem Kwartet ProForma
• Nie piszę listów, Wyk. Mroku, album Mroczne Nagrania
• Ocalić od zapomnienia, muz. Marek Grechuta, śpiewa Marek Grechuta
• Piosenka, muz. Artur Gadowski, śpiewa Artur Gadowski
• Piosenka o ulicy Sarg, muz. Rafał Kowalewski, śpiewa Rafał Kowalewski
• Płacz po Izoldzie, wyk. Mirosław Czyżykiewicz Ave
• Płacz po Izoldzie, muz. Grzegorz Turnau, śpiewa Grzegorz Turnau (albumy Tutaj jestem i Kruchy świat, kruche szkło)
• Pompa, muz. Grzegorz Turnau, śpiewa Grzegorz Turnau (albumy To tu, to tam i Kruchy świat, kruche szkło)
• Prośba o wyspy szczęśliwe, muz. Stanisław Syrewicz, śpiewa Magda Umer
• Pyłem księżycowym, muz. Stanisław Syrewicz, śpiewa Magda Umer
• Romanca o trzech siostrach emigrantkach, muz. Wojciech Waglewski, śpiewa Jacek Bończyk
• Sekretarka, muz. Ewa Kornecka, śpiewa Jacek Wójcicki
• Sowa (We śnie...), śpiewa Grzegorz Turnau (albumy Pod światło, Turnau w Trójce i Kruchy świat, kruche szkło)
• Spowiedź kretyna, muz Stanisław Syrewicz, śpiewa Piotr Fronczewski
• Śmierć poety, muz. Stanisław Staszewski, śpiewa Kazik Staszewski z zespołem Kult
• Śmierć poety, muz. Włodzimierz Korcz, śpiewa Marian Opania
• Ty mnie, miła..., muz. Adam Tkaczyk, śpiewa Adam Tkaczyk z zespołem Wyspy Dobrej Nadziei
• Wciąż uciekamy..., muz. Piotr Szauer, śpiewa Piotr Szauer
• We śnie, muz. Adam Tkaczyk, śpiewa Adam Tkaczyk z zespołem Wyspy Dobrej Nadziei
• Wróci wiosna, baronowo, muz. Stanisław Staszewski, śpiewa Kazik Staszewski z zespołem Kult
• Zaproszenie na wycieczkę, muz. Adam Tkaczyk, śpiewa Adam Tkaczyk z zespołem Wyspy Dobrej Nadziei
• Kołysanka (List jeńca), muz. Jan Adam Maklakiewicz

i inne.

Źródło scanned from: Kira Galczynska: Konstanty syn Konstantego Nasza Ksiegarnia, Warsaw 1990
Autor Henryk Hermanowicz